پیماش و بازدید از روستای تاریخی دشتک
روستای دشتک
روستای دشتک از توابع بخش ابرج شهرستان مرودشت، مختصات جغرافیایی ۵۲درجه و ۲۸ دقیقه طول شرقی و ۳۰ درجه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی، در تنگه کوه دشتک در شمال دشت درودزن قرار دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۰۴۰متر است.
نگاره ۱ تا ۳. موقعیت روستای دشتک
این روستای یکی از قدیمی‌ترین روستاهای استان فارس است که بقایایی از دوران هخامنشیان نیز در آن یافت شده و شکل‌گیری این روستا بر اساس یافته‌های تاریخی به قرن هفتم هجری قمری بر می‌گردد و به لحاظ استقرار در دشتی کوچک به نام دشتک معروف شده است. مردم روستا به زبان فارسی و گویش دشتکی صحبت می‌کنند که از محدود بازمانده‌های گویش پهلوی جنوبی می‌باشد و هنوز نیز در این گویش پاره‌ای از واژه‌های کهن پارسی را می‌توان دید. و بر اساس سرشماری‌های انجام شده این روستا افزون بر ۲ هزار و ۳۰۰ نفر جمعیت دارد.
روستای دشتک در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد و بافت کالبدی آن به تبعیت از منطقه کوهستانی دارای شیب و به صورت پلکانی است از این رو می‌تواند مورد توجه گردشگران قرار گیرد. خانه‌های قدیمی این روستا از خشت و گل ساخته شده و با چینش پلکانی جلوه‌ای زیبا به این روستا داده است.
نگاره۴. نمای کلی روستای پلکانی دشتک
فعالیت اکثر مردم روستای دشتک، باغداری و دامداری است. گروهی نیز به فعالیت‌های خدماتی و تولید صنایع دستی از جمله گیوه دوزی، قالی بافی و گلیم بافی می‌پردازند. محصولات باغی روستا شامل گردو، انگور، انار، بادام و گوشت، فراورده‌های لبنی و پشم گوسفند از محصولات دامی روستا است. پرورش زنبور عسل و تولید عسل به روش جدید و سنتی نیز رواج دارد. موسیقی محلی مردم این روستا که مورد توجه گردشگران است نیز با نی نواخته می‌شود و نغمه‌های محلی و شوشتری، در بین این مردم رواج دارد.
روستای دشتک همچنین دارای اقلیم معتدل، پوشش جنگلی، باغ‌های وسیع، چشمه‌ساران فراوان، آبشارهای زیبا و مناظر طبیعی دلنواز است. درخت کهنسال چنار این روستا که هسته اولیه شکل‌گیری این روستا است پیشینه‌ای ۴ هزار ساله دارد و یکی از قدیمی‌ترین درختان ایران به شمار می‌آید.
نگاره ۵. روستای زیبای دشتک
راه پله قدیمی این روستا که یک‌هزار و ۲۰۰ پله دارد نیز از دیگر موارد دیدنی در این روستا است، این راه پله که «کتل» نام دارد ارتباط روستا با مناطق پایین دست را برقرار می‌کند. در روستای دشتک همچنین شش آسیاب قدیمی وجود دارد که در گذشته مورد استفاده مردم قرار می‌گرفته و نشانگر بافت تاریخی این روستا است. چشمه‌های معدنی خنار، نهروم، مرشدی، آبگری، ده گاه، دره و آبگرمی که آب‌های معدنی و شفابخش دارند از دیگر دیدنی‌های این روستا است. همچنین در این روستا چشمه‌های سی چاه، باباجمال، آب چغور، بید چنگ، پای بیدی، دم تنگ، بیدک، عابدو، گردوک، تدک، باغک، سیبکی و چشمه گل به عنوان بخشی از جاذبه‌های طبیعی خودنمایی می‌کند.
شرح برنامه:
اگر قصد دارید گوشه ایی از زیبایی های جهان آفرینش را در پهن دشت خیال انگیز فارس به تماشا بنشینید کافی است با طی مسافت حدود یک ساعت راهی یکی از روستاهای زیبای فارس شوید. برنامه ای که در هجدهمین روز از دومین ماه سال اجرا شد پیمایش و بازدید از این روستای زیبا، یعنی دشتک بود. سحرگاه جمعه، در طراوت صبحی دل انگیز و باران خورده، ساعت ۶ صبح در محل قرار همیشگیمان (میدان معلم) حاضر بودیم. بعد از حضور وسیله نقلیه در ساعت ۶:۳۰ به همراه ۱۳ نفر از همنوردان راهی جاده شدیم. مقصد روستای دشتک بود از روستاهای شهرستان مرودشت.
نگاره۶ .حرکت از شیراز
مسیر دسترسی روستای دشتک: بعد از خروج از شیراز (کمربندی اکبر آباد) مسیر را به سمت مرودشت ادامه دادیم. در ابتدای مرودشت به سمت فرعی سمت چپ که به جاده پتروشیمی معروف است تغییر مسیر دادیم. ادامه مسیر مستقیم به طرف روستای درودزن بود و گذر از سمت راست دوراهی کامفیروز. بعد از حدود ۵۵ کیلومتر از ابتدای جاده پتروشیمی به دوراهی روستای حصار رسیدیم که سمت راست جاده قرار دارد. وارد دوراهی که شدیم روستای حصار را پشت سر گذاشتیم و با طی مسافت ۷ کیلومتر بعد از عبور از جاده پر پیچ و خم روستا و عبور از کوه های سر به فلک کشیده شمالی حصار گام به روستای زیبای دشتک گذاشتیم.
نگاره ۷.ارتفاعات شمالی روستای حصار
ساعت ۹ وارد روستا شدیم و بعد از آماده شدن گروه پیمایش را در ساعت ۹:۱۰ شروع کرد. در همان ابتدای مسیر تغییر ناگهانی دما را می شد حس کرد. خوشبختانه هوا با گروه همراه بود و مه صبحگاهی نوید روزی زیبا و فرح بخش را می داد. تغیر ناگهانی طبیعت اعضای گروه را مجذوب خود نموده بود و محو مناظر اطراف بودند. گویی در جنگل های پرباران، مرطوب و سر به فلک کشیده شمال ایران گام نهاده بودیم. پایین روستا پر بود از باغات پربار، زیبا و انبوه گردو، انگور و انار.
نگاره۸ .ابتدای مسیر پیمایش و باغات زیبای روستای دشتک
بعد از طی مسافت کوتاهی با بررسی و پرس و جو از اهالی منطقه سرقدم (آقای هنرور) گروه را به کنار رودخانه روستا هدایت کردند، جایی که سه نفر از اهالی مشغول شستن گوسفندان در آب بودند تا برای مراسم چیدن پشم آماده باشند. پشم چینی گوسفندان سالی یک بار و در فصل بهار انجام می گرفت. بعد از توقفی کوتاه و تهیه عکس و فیلم راهی ادامه مسیر شدیم.
نگاره .۹ شستن گوسفندان برای چیدن پشم
با عبور از کوچه باغ های زیبای روستا که با سخت کوشی مردمان این دیار از دیرباز خلق شده است روح طبیعت در وجودمان جریان پیدا می کرد. درختان سر به فلک سائیده و عطر خوش خاک باران خورده که با آواز گوشنواز پرندگان همراه شده بود هر بیننده ایی را سر ذوق می آورد. مسیر بسیار زیبا بود، با عبور از کوچه باغ ها به آرامستان روستا رسیدیم که درخت سرو زیبایی در کنار بنای امامزاده فخرالدین احمد (ع) جلب توجه می نمود. درختی که از فراز کوه های اطراف مانند پرچمی در میان دریای سبز جلوه گر بود.
نگاره۱۰ .آرامستان روستای دشتک
نگاره ۱۱.درخت سرو امامزاده فخرالدین (ع)
بعد از عبور از این مکان و طی مسافتی در باغ های منطقه به دامنه کوه های اطراف روستا رسیدیم. منظره بسیار جالب بود و تغییر یک باره فضا جالب تر، گذر از باغات متراکم و رسیدن به دامنه ایی باز که در ساعت ۱۰:۱۰ از باغات خارج شدیم.
بعد از پیمایشی کوتاه در دامنه ی کوه به انتهای باغات منطقه رسیدیم که مظهر چشمه ایی کوچک بود، که به گفته اعضای گروه که سالیان پیش در منطقه حضور داشتند آب آن بسیار کم شده بود. با عبور از چشمه مسیر کوه را ادامه دادیم و بعد از استراحتی کوتاه و دیدن روستا و باغات زیبا از فراز ارتفاعات همجوار راهی پایین دست شدیم. در مسیر حضور گله ی گوسفندان با صدای زنگوله ها و بادی که در درختان می پیچید فضا را اعجاب انگیز کرده بود و می شد خلوص و پاکی روستا را در میان این صدا ها شنید.
نگاره ۱۲.یکی از چشمه های روستا نگاره ۱۳.برفراز کوه های منطقه
نگاره ۱۴.گله گسفندان منطقه نگاره ۱۵.کوچه باغ های روستا
به دنبال محلی مناسب برای صرف نهار در ساعت ۱۲:۵۰ زیر سایه سار درختان شاداب منطقه توقف نمودیم. نهار و استراحت فرصتی مناسب بود تا با مهمان نیوزلندی همراه بیشتر هم صحبت شویم. صحبت هایی که جای تامل داشت. متیو فلسفه را در مقطع ارشد پشت سر گذاشته بود و برای شناخت ملت ایران به کشورمان سفر کرده بود. وی می گفت نظرم در مورد ایران بعد از سفر زیاد تغییر نکرده زیرا خودش در مورد ایرانی ها مطالعه و تحقیق نموده است و تفکر منفی برون مرزی ناشی از عدم آگاهی و تکیه صرف به رسانه هایی است که در دست دولت ها قرار دارند. او ایران و ایرانی را بسیار دوست داشت و مدام از مهمان نوازی و محبت ایرانی ها سخن می گفت که تا چه اندازه گرم و صمیمی اند. طبیعت ایران را نیز تحسین می نمود که در آن واحد هر چهار فصل را در این سرزمین پهناور می توان تجربه نمود. فرهنگ و باورهای ایرانی را می شناخت و به آن ها احترام می گذاشت. در پایان صحبت هایمان خوشحال بودیم که تفکرات متیو حقیقت داشت و ایران و ایرانی هر جا که خواسته اند، میراث دار شایسته ایی برای نیاکانشان بوده اند. امیدوارم که او سفیری باشد برای شناساندن ایران به دنیا، هر چند مختصر.
در ساعت ۱۵:۱۰ بعد از صرف نهار، استراحت و چایی دلچسب سرقدم محترم که حدود ۲ ساعت به طول انجامید، مسیر بازگشت را در پیش گرفتیم. در مسیر دوباره مناظر چشم نواز همه را مدهوش خود نموده بود. در مسیر بازگشت از چشمه های دوقلو نیز بازید کردیم. چشمه هایی کف جوش که در کنار هم قرار داشتند و وجود این چشمه ها در میان انبوه درختان منطقه بر زیبایی آن ها افزوده بود.
نگاره ۱۶.چشمه های دوقلوی کفجوش
نگاره ۱۷تا ۱۹.گوشه ایی از زیبایی های منطقه
در ساعت ۱۶:۰۵ به محل توقف مینی بوس رسیدیم و ساعت ۱۶:۳۰ به روستای زیبای دشتک بدرود گفتیم و به همراه تمام خاطرات لحظات خوشی که روستا برایمان به ارمغان آورده بود راهی پایین دست شدیم.
در ساعت ۱۷ برای تماشای رودخانه ی پایین دست سد درودزن توقفی ۳۰ دقیقه ایی داشتیم و از دیدن مزارع زیبای گندم لذت بردیم.
نگاره ۲۰.در حاشیه رودخانه پایین دست سد درودزن
نگاره ۲۱.کوه شاداب در دامان گندم زارهای پایین دست
برنامه گروه بازدید از عشایر غیور منطقه بود که متاسفانه با پرس و جو از اهالی متوجه شدیم که به دلیل بارش های اخیر و تغیرر وضعیت هوا عشایر از منطقه خارج شده اند و به سمت بیضا رفته اند که با نظر سرپرست و کمک سرپرست برخلاف میلشان با توجه به بعد مسافت، این بازدید کنسل شد. اما در ساعت ۱۸ توقفی کوتاه برای خرید بستنی داشتیم و نشاط به گروه بازگشت. این توقف حدود ۲۰ دقیقه ایی به طول انجامید و در نهایت در ساعت۱۹:۳۰ در صحت و سلامت روح و جسم گروه به میدان معلم رسید و برنامه فرح بخش هفته ششم سال ۹۴ نیز به پایان رسید.
همنوردان:
سرپرست: حمیده افتخاری، سرقدم و کمک سرپرست: حمید رضا هنرور، پاقدم و مسئول امور مالی: جواد کیوانی، ناظر بر حفظ محیط زیست:معصومه کریمی، پریسا فاضل، مژده جیهانی، زهرا ماهر، رضا فخار، حسین فخار، عکاس:آژنگ فرداد، گزارش نویس: بیتا قدرتی، سمانه راکعی، متیو مکدونالد حمل و نقل: آقای حبیبی
منابع:
http://www.farsnews.com/
http://www.irantourinfo.com/
https://www.google.com/maps
http://dir.wikipg.com/
http://fa.wikipedia.org/
