اقدامات مؤثر در موقعیتهای اضطراری : همیشه در کوهستان، آرام حرکت کنیم و هیچ سنگی را به پایین نغلتانیم. از دویدن بپرهیزیم و خود را درگیر مسیرهای ناشناخته نسازیم.
در موقع باران و رعد و برق پناه گرفته و بدانیم رعد و برق غالباً بر قله ها و تیغه های سنگی و مناطق مرتفع برخورد می کند. در این هنگام تمام وسایل فلزی مانند ساعت، کلنگ و کرامپون را از خود دور کرده و در پناه سنگی به فاصله ۳ تا ۵ متری روی زمین بنشینیم و عایقی مانند کوله پشتی یا طناب زیر خود قرار دهیم. به محض مشاهده هوای نامساعد و قبل از بحرانی شدن هوا از پوششهای حفاظتی خود مانند لباس بادگیر، کلاه، دستکش استفاده کرده وبا مشاهده اولین نشانه های بیماری مانند تنگی نفس و خستگی مفرط در میان اعضای گروه، فرد بیمار را به پایین انتقال دهید.
۱- اقدامات کمکی اولیه درباره پیچ خوردگی مچ پا:
ممکن است پیچ خوردگی خفیف مچ پا به شدت دردناک باشد در حالی که آسیب دیدگی شدیدتری همچون شکستگی استخوان یا پارگی رباط در ابتدای علائم مشخصی نداشته باشد.
۱-۱ تشخیص
۱- سابقه متروصا (ضربه)
۲- درد و حساسیت موضعی
۳- تورم
۴- تغییر شکل موضعی
۵- خون مردگی ( گاهی اوقات)
۶- حرکت مفصل در جهتی که موجب کشیدگی رباط میشود ، درد را تشدید می کند.
۲-۱ اقدامات کمکی اولیه:
۱- یخ:
روش حوله مرطوب احتمالاً راحت ترین روش برای مچ پای آسیب دیده است، زیرا می توان حولــه را کاملاً دور پا پیچاند.
۲- پای آسیب دیده را بالا بگیرید :
نباید پا در حالت ایستاده یا نشسته آویزان باشد. بلکه باید آن را روی چهار پایه ای قرار دهید، زیر پا، بالش یا محافظ نرمی بگذارید تا ارتفاع آن از لگن بالاتر بیاید. این کار به تخلیه مایعات در فضای بین بافتی کمک می کند و از انباشتگی مایعات در بافت و متورم شدن دور تا دور مچ پا جلوگیری می کند.
۳- حمایت:
از نوک انگشتان تا زیر زانو را باند پیچی کنید، ساده ترین راه حمایت مؤثر از پا استفاده از باند جورابی است که می توان آن را مانند جوراب به پا کرد. اگر تورم زیاد است از باند جورابی دولا استفاده کنید. اگر مچ پا خیلی متورم شده باشد، می توان برای حمایت از آن و کاهش تورم از وسایل تخته بندی قابل باد شدن استفاده کرد.
از باندهای غیر ارتجاعی استفاده نکنید مگر اینکه واقعآ بتوانید آن را به طور صحیح به کار گیرید. به هر حال هر ضایعه سنجی را در اطراف مچ پا بایستی محکم ولی قابل ارتجاع باند پیچی کرد. تا مدتی پس از آسیب دیدگی تورم مچ پا بیشتر می شود و در صورتی که آن را حمایت نکنید ممکن است دردناک و داغ شود و صدماتی بیشتر حاصل گردد.
* توجه:
برای حمایت از مفصل، هیچگاه برای صاف کردن مفصل در رفته اقدام نکنید.
* توجه:
فراموش نکنید که در هر نوع باند پیچی هر ۱۵ دقیقه یکبار جریان خون پا را بررسی کنید. ناخن شست آسیب دیده را فشار دهید و سپس آن را رها نمایید، دقت کنید که سرعت بازگشت رنگ قرمز به بستر ناخن چقدر است. اگر بستر ناخن سفید بماند باند پیچی را فوراً شل یا باز کنید.
۴- استراحت:
اگر مچ پا دردناکتر از آن است که بتوانید به راحتی روی آن راه بروید، وزن خود را روی آن منتقل نکنید، در مواردی که مجبورید به جایی بروید، لی لی کنید یا از عصا استفاده کنید. در طول مدتی که پا در حالت استراحت است و پا بالاتر قرار دارد باید سعی کنید که مچ پا را در حدی که دردناک نباشد به صورت مستقیم به سمت بالا و پایین حرکت دهید، سعی نکنید مچ پا را بچرخانید زیرا این کار مفصل را دردناکتر می کند.
در دررفتگی باز احتمال عفونت هم وجود دارد، که باید زخم ایجاد شده را پانسمان کرد.
۲- اقدامات کمکی اولیه درباره پیچ خوردگی زانو:
این عارضه در اسکی بازان شایعترین نوع صدمه ای ضربه به زانو است. این اتفاق هنگامی روی می دهد که زانو خمیده است، همچنین اگر به هنگام راه رفتن یا دویده پا بلغزد و گیر کند یا هنــگام چرخیدن ورزشکار، این عارضه رخ می دهد.
۱-۲ در رفـتگی مفصل زانو:
این در رفتگی هرچند نادر است ولی اگر دیده شود بسیار خطرناک است. هر گونه تغییر شکل که در اطراف زانو دیده شود بایستی یکسان تحت مراقبت قرار گیرد، صرفنظر از اینکه شکستگی استخوانها باشد یا در رفتگی مفصل.
۲-۲ اقدامات کمکی اولـیه:
مراحل ۱ تا ۴ که برای در رفتگی مچ پا انجام می دهیم با این تفاوت که:
۱- مفصل زانو را همیشه بایستی با یک وسیله سفت نظیر یک قطعه چوب پیچیده شده در پارچــه ای پنبه ای محافظت نمود.
۲- زانو را خم نکنید، با خم کردن زانوی متورم و دردناک، ممکن است تورم افزایش یابد. چمباته زدن روی زانو می تواند باعث افزایش آسیب دیدگی شود. زانو را راست نگه دارید و به هنگام نشستن، پا را روی بالش یا چهار پایه ای قرار دهید، زانو را تا حدی که دردناک نباشد حرکت دهید.
* نکته:
یک شکستگی استخوان یا در رفتگی مفصلی همیشه ممکن است عروق و اعصاب مجاور محل ضایعه را آسیب رسانیده باشد بنابراین در هریک از اینها بیمار را از نقطه نظرهای زیر معاینه کنید:
۱- بی حسی یا فلج در زیر محل شکستگی یا در رفتگی
۲- از بین رفتن نبض شریانی در زیر محل شکستگی یا در رفتگی، اگر عروق یک عضو به وسیله استخوانها نیشگون گرفته شده و یا قطع شده باشد، انتهای آن عضو، سرد می شود و اگر چنین حالتی موجود باشد، درمان عضو به وسیله یک پزشک، نهایت فوریت را دارد.
