با توجه به موج گرمای شدید حاکم بر کشور ما و افزایش میزان مبتلایان به گرمازدگی در این ایام ، جهت جلوگیری از مشکلات ناشی از این مساله ، که گاهی میتواند بسیار خطیر باشد ؛ توصیه های زیر جهت کلیه علاقمندان به طبیعت و ورزشهای مربوطه به آگاهی میرسد :
۱- از انجام فعالیتهای فیزیکی در ساعات اوج گرما ( ۱۱ تا ۱۷ ) ، اکیدا پرهیز نمایید .
۲- از انجام فعالیت در معرض تابش مستقیم اشعه افتاب جدا خودداری نمایید .
۳- هر چه فعالیت سنگین تر باشد ، احتمال بروز گرما زدگی بیشتر است . بنابر این از فعالیتهای سنگین حتی در ساعات خنک روز پرهیز نمایید .
۴- محیطهایی که رطوبت بالا دارند اگر چه ممکن است دمای زیادی نداشته باشند ، فرد را مستعد به گرما زدگی میکنند .
۵- افرادی که مبتلا به بعضی بیماریهای داخلی هستند و یا داروهای خاصی را مصرف میکنند حتما میبایست احتیاط بیشتری به خرج داده و با پزشک خود مشورت نمایند .
۶- چنانچه مایل به کوهنوردی هستید بهتر است از مسیر هایی استفاده نمایید که : از ارتفاعات بلند تر شروع میشوند ، یا از دره ها و کنار رودها گذر میکنند ویا در سایه درختان مسیر طی میشوند .
۷- میزان متوسط مایعات از دست رفته حدود ۲-۱ لیتر در ساعت است . اگر چه در این ایام فرد ممکن است تا حدود ۴- ۳ لیتر از آب بدن خود را در هر ساعت در اثر فعالیت از دست بدهد و به اجبار میبایست این میزان را جایگرین نماید .
۸- مصرف مایعات کافی اهمیت فوق العاده ای دارد . حجم مایعات مصرفی میبایست متناسب با میزان آب از دست رفته در ساعت باشد . این میزان بسته به : سطح فعالیت ، ساعت انجام فعالیت ، خصوصیات فیزیکی فرد ووو ، متفاوت است و همانطور که گفته شد میتواند تا حد ۳ لیتر در ساعت برسد .البته چنانکه فردی این میزان مایعات را از دست بدهد ( اگرچه مقداری از آن را جبران نماید ) بیش از یکی دو ساعت قادر به فعالیت نخواهد بود .
۹- مصرف مایعات میبایست در طول زمان ، هنگام فعالیت و به صورت پیوسته باشد . این تصور که حجم مایع لازم را بعد از ساعتها فعالیت در هنگام استراحت جایگرین خواهم کرد کاملا اشتباه است .
۱۰- نکته فوق العاده مهم : مصرف مایعات حاوی املاح مناسب است . استفاده از آب معدنی و یا آب چشمه ها به تنهایی کافی نیست . میبایست همراه انها نمک و مواد قندی نیز مصرف کرد ، خواه به صورت جداگانه یا به صورت محلول . هر لیتر آب مصرفی میبایست حداقل در حدود ۵۰ گرم قند و ۱۰ گرم نمک داشته باشد .
۱۱- لزومی ندارد که مصرف مایعات حتما به صورت آب باشد . همه نوع نوشیدنی و یا میوه های پر آب ( مثل هندوانه ) مفید هستند .
۱۲- با توجه به اینکه نمک مصرفی فاقد پتاسیم است ، لازم است که این ماده حیاتی به نحو مناسب به بدن برسد . از منابع خوب این ماده : موز ، گوجه فرنگی و سایرسبزیجات و میوه جات میباشند .
۱۳- علائم گرما زدگی را میتوان به صورت زیر فهرست نمود : ضعف ، بی حالی ، سر درد ، تهوع ، استفراغ ، عدم تعادل ، درد های شکمی ، گرفتگی عضلات ، کاهش هوشیاری ، تشنج ،افت فشار ، شوک و….
۱۴- اگر چه مصرف مایعات اهمیت خیلی زیادی دارد ولی میبایست بر بهداشتی بودن مایعات مصرفی نیز تاکید زیادی نمود . چون خطر ابتلا به بیماریهای واگیر دار در این شرایط افزایش می یابد.
با آرزوی سلامتی برای همه .
دکتر علیرضا بهپور
