انواع طناب از نظر نوع کاربری
طناب با کاربردهای گوناگون ساخته می شوند. به هنگام خرید باید با مطالعه دفترچه راهنمای همراه طناب، به کاربری آن دقت کرد. معمولاً طول طناب ها بین ۵۰ تا ۶۰ متر است. تک طناب یا single Rope این رده از طناب ها به صورت تک رشته بوده و توانایی مهار سقوط را دارا هستند . این نوع طناب ها در صعودهای سرطناب استفاده می شود.
اندازه هایی که معمولاً در صعودها استفاده می شود عبارت است از : ۸/۹،۲/۱۰، ۵/۱۰، ۱۱ نیم طناب یا طناب دوبله Double Rope: از این طناب به صورت دو رشته برای صعودهای دو طنابه استفاده می شود. هر رشته را می توان داخل یک کارابین انداخت. طناب دوقلو Twiss Rope: در صورت استفاده از این طناب در صعود حتماً باید هر دو رشته را داخل یک کاربین انداخت.
کاربرد طناب های قطره های مختلف
• ۳ م م : بند چکش، بند حمایت ابزار (مانند : صفحه ترمز ، هشت فرود ، یومار) • ۵ م م : حلقه طنابچه، طنابچه مخصوص گره پروسیک، پله رکاب • ۷ م م : برای صعود و فرود ( به این نوع طناب ها، نیم طناب هم گفته می شود) استفاده در صعودهای دشوار به صورت دولا (روش ۲ طنابه) • ۸/۹، ۲/۱۰ ، ۵/۱۰، ۱۱ م م : برای حمایت در صعود سر طناب جدول مقاومت طناب در برابر فشار (توجه کنید که بسیاری از طناب ها مقاومتی بیشتر از آنچه در این جدول وجود دارد، دارند)
قطر (میلی متر) مقاومت (کیلوگرم)
۸/۹ تا۱۱ ۳۵۰۰
۷ ۱۵۰۰
۵ ۷۰۰
۳ ۲۵۰
حفاظت از طناب
مهمترین مواردی که باید در حفاظت از طناب ها به کار رود عبارت است از : • قراردادن طناب داخل یک کیسه در بسته پارچه ای ( پارچه ای که هوا از منافذ آن عبور کند) و دور از گرد و خاک، نگهداری این کیسه در جای خشک. • محافظت از تابش طولانی مدت نور خورشید به آن . • قرارندادن طناب در لبه تیز سنگ ها و خودداری از گذاشتن پا به روی آن. • عدم شست و شوی طناب با مواد شیمیایی . در صورت آلوده شدن آن به مواد روغنی آلاینده و در صورت ؟؟ شستشو ، فقط با آب سرد آن را بشویید و در مجاورت باد، در سایه و دور از حرارت مستقیم قرار دهید تا کاملاً خشک شود. اگر محلول شست و شوی اختصاصی طناب که کارخانه سازنده توصیه نموده است موجود بود، از آن استفاده نمایید. • طناب خود را به کسی قرض ندهید • برای طناب خود یک دفترچه درست کنید و کارهایی که با آن انجام داده اید را در دفترچه یادداشت کنید. • از طناب خود جز برای کوهنورید استفاده دیگری نکنید • هنگام نگهداری از طناب آن را زیر لوازم دیگر قرار ندهید • قبل از استفاده از طناب ها، آن ها را به دقت بازبینی کنید و از اطمینان از سالم بودن، از آن ها استفاده نمایید. • در صورت زدگی طناب ، حتماً ضمن علامت گذاری و یا جداکردن آن از دیگر طناب های سالم، دیگر کاربران را نیز با خبر سازید. • بسته به نوع استفاده و کاربری، هر طناب عمر مفیدی دارد که بعد از آن بایدکنار گذاشته شود. نهایت این عمر ۵ تا ۶ سال است و حتی اگر از طناب استفاه نکرده اید. بعد از این مدت باید آن را دور بیاندازید! کلیه ابزار نایلونی برای خود عمر مفیدی دارند و طناب هم از این قاعده مستثنی نیست ۳ تا ۴ سال حداکثر زمانی است که می توان از یک طناب استفاده کرد (در بعضی از برنامه ها و یا صعودها) ۲ سال برای استفاده منظم و هفتگی ، ۱ سال برای استفاده بیش از یک روز در هفته .
روش جمع کردن طناب
مربی گرامی! برای جمع کردن (حلقه کردنطناب) روش های گوناگونی وجود دارد که ۲ روش یک لا و دو لا آماده داده شود. ضمناً نحوه پرتاب طناب و چگونگی رعایت نکات ایمنی در هنگام پرتاب به کارآموز آموزش داده شود. تفهیم اهمیت گفتن کلمه طناب به کارآموز و رعایت جهت وزش باد، سرعت چرخش و پرتاب هنگام پرت کردن طناب
نوار (تسمه ) Tape
یکی از ملزومات کوهنوردی بوده و در موارد مختلف از آن استفاده می شود. از این موارد می توان به استفاده از آن در کارگاه ها و حمایت های میانی اشاره کرد. نوارها با توجه به عرض، طول، ضخامت، یک لا و دو لا بودن ، دارای مقاومت های گوناگونی هستند.
کارابین Karabiner (uk), carabiner (us) , Biner, crab, Krab
وسیله ای است فلزی، ساخته شده از آلیاژ آلومینیوم که برای اتصالات ابزار کوهنوردی مورد استفاده قرار می گیرد. کارابین در دو شکل عمومی D و گلابی به صورت های ساده یا پیچ دار ساخته می شود که هر کدام دارای کاربرد خاصی است. مقاومت کارابین (میزان وزنی که می تواند تحمل کند) به واحد کیلونیوتن بر روی بدنه آن نوشته شده است.
اجزای کارابین :
• بدنه اصلی • ضامن • فنر • سوزن • مهره و پیچ (در کارابین های پیچ دار) • کاربین ها از لحاظ شکل ظاهری و زاویه دهانه انواع گوناگونی دارند. هر یک از این انواع نیز کاربرد ویژه ای دارد.
صندلی سنگنوردی Harness
وسیله ای است که کوهنوردان با استفاده از آن از ضریب ایمنی بیشتری برخوردار می گردند و در صعود، فرود، حمایت و حمل وسایل فنی به کار می آید. صندلی های سنگنوردی در مدل های گوناگون و برای کاربردهای متفاوت ساخته می شود . دو گونه عمومی آن، صندلی های رگلاژدار و صندلی های ساده هستند . نوع رگلاژدار بیشتر برای صعودهای بلند یا صعودهای فنی زمستانه استفاده می شود.
کفش و کتانی سنگنوردی Rock shooe
کفش سنگنوردی: کفشی است که مخصوص صعود روی دیواره های بلند طراحی شده است که معمولاً تا روی قوزک پا را می پوشاند و کف تخت ) آن انعطاف کمی دارد. این نوع کفش ها پا را نسبت به کتابی سنگنوردی، در برابر سرما بهتر محافظت می کند. کتانی سنگنوردی : کفشی است که دارای انعطاف بسیار بوده ،کف آن صاف و چسبنده و عاری از هر گونه عاج است. این کفش نیز در انواع مختلفی تولید می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارد. برای صعودهای رقابتی داخل سالن و تمرینات سنگنوردی بهتر است این کفش دقیقاً اندازه و چسب پا باشد.
هشت فرود Figure
وسیله ای است به شکل عدد هشت انگلیسی که فقط در فرودها و براساس شکست طناب عمل می نماید. این ابزار جهت حمایت توصیه نمی شود.
کلاه کاسکت Helmet,Brain bucket
وسیله ای است برای محافظت از سر کوهنوردان در مقابل ضربه های احتمالی و ریزش سنگ و یخ .
اسلینگ
تسمه هایی دو لا هستند که دو سر آن به هم دوخته یا گره زده شده است. از این ابزار در حمایت های میانی ها و به منظور جلوگیری از شکست طناب و راحتی حرکت ابزار از محل استقرار خود در جهات مختلف یا حول محورشان استفاده می گردد. همچنین از انتقال نیروی حاصل از حرکت، فشارها، کشش و ضربه های ناگهانی طناب به حمایت های میانی جلوگیری می نماید.
میخ piton
این ابزار معمولاً یا از فولاد نرم ساخته می شود یا از آلیاژ کروم و فولاد . میخ در انواع و اشکال مختلفی ساخته می شود. میخ ها را با چکش (شکل) در شکاف ها می کوبند. برای کوبیدن میخ، شکاف را طوری انتخاب می کنیم تا از بیرون بزرگتر و عریض تر از داخل تنگ و باریک باشد. چنانچه دو سوم یک میخ را بتوان با فشار دست وارد شکاف کرد میخ قوی و محکمی خواهید داشت. البته به یاد داشته باشید که بلافاصله آن را با چکش به خوبی به درون شکاف بکوبید. اگر میخ به خوبی در سنگ فرو رفته باشد، صدای چکش، صدای زنگ داری خواهد بود. در این حالت با فرورفتن بیشتر میخ به درون شکاف صدا زیرتر می شود. این صدا را سنگنوردان ایرانی اصطلاحاً صدای جان می نامند. در غیر این صورت صدای خفه ای که به آن سنگنوردان ایرانی اصطلاحاً صدای مرگ می گویند، شنیده می شود. اگر میخ تا انتها در سنگ فرو نرفت، باید تسمه ای به دور آن انداخت تا از اهرم شدن آن جلوگیری شود.
رول Bolt
زمانی که هیچ شکافی در سنگ وجود ندارد و امکان نصب هیچ ابزاری نیست. از رول استفاده می شود. رول ها در سوراخی که با یک مته در سنگ ایجاد می شود کوبیده می شوند و از مقاومت بسیار زیادی برخوردارند.
گره ها Knots
مربی گرامی به کارآموزان خود اهمیت درست گره زدن را بارها گوشزد کنید. به طوری که آن ها بتوانند گره ها را حتی با چشم بسته بصورت درست اجرا کنند.
