5-ریگان_به_پولاد_کف_74.jpg

 شهرستان سپیدان

شهرستان سپیدان با مساحتی حدود 3855 کیلومتر مربعدر شمال شیراز واقع شده است. مرکز این شهرستان، شهر اردکان بوده که در 75 کیلومتری شیراز…

در ارتفاع2250 متری از سطح دریا و در عرض جغرافیایی30 درجه و 16 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 51 درجه شرقی واقع شده است و دارای مساحتی حدود 357 هکتار میباشد. این شهرستان از شمال به استان کهکیلویه و بویر احمد و شهرستان اقلید؛ از شرق به مرودشت؛ از جنوب به شیراز و از غرب به شهرستان ممسنی محدود میگردد.

شهرستان سپیدان در سر شاخه 4 حوضه آبخیز زهره، کارون، کر و مهارلو واقع است. در این شهرستان 12 قله بالای 3000 متر از سطح دریا قرار داشته که مرتفعترین آنها، قله برم فیروز با ارتفاع 3720 متر است. پایینترین نقطه در این شهرستان 1590 متر از سطح دریا ارتفاع داشته که مربوط به دشت بیضا میباشد. به طور متوسط، ارتفاع این شهرستان 2225 متر است.

مساحت حوزه آبخیز این شهرستان 3720کیلو متر مربع، مساحت مراتع آن 176000 هکتار و مساحت جنگلهای موجود در این شهرستان64000 هکتار است.

این شهرستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای سه بخش (مرکزی، همایجان و بیضاء) و دو نقطه شهری (اردکان و بیضاء)، 8 دهستان (خفری، کمهر، بانش بیضاء، کوشک هزار، سرناباد، شش پیر و همایجان و 285 روستا و آبادی میباشد.

بخش عمدهای از این شهرستان کوهستانی و پوشیده از جنگل بوده و دارای تابستانی معتدل و خنک، و زمستانی سرد و پوشیده از برف و یخبندان است. متوسط بارندگی در سپیدان 800 میلی متر میباشد که بیش از 30 درصد بارندگی در بخش مرکزی و شهر اردکان به صورت برف نازل میشود. دوره یخبندان سالیانه شهرستان بین 60 الی 90 روز متغیر است.

عدهای از طوايف قشقايی، طوايف كشكولی بزرگ و كشكولی كوچک نيز در اين منطقه زندگی میكنند. گليم بافی و جاجيم بافی مهمترين صنايع دستی شهرستان سپيدان را تشکيل میدهد. جاذبههای طبيعی مهمترين مکانهای ديدنی شهرستان سپيدان را تشکيل میهند. ترکيب درختان جنگلی با توپوگرافی ناحيه كوهستانی و رودخانهای، در درهها و تنگهای عميق و خرم، گردشگاههای زيبايی را به وجود آوردهاند که محل آسايش مردم محلی و مسافران اين خطه است. دشتهای سرسبز مملو از گلهای رنگارنگ و چشمههای متعدد به همراه آبشارهای بزرگ و کوچکی چون آبشار مارگون با زيبايیهای خاص پيرامون خود، جلوههای اعجاب انگيزی از طبيعت شهرستان سپيدان را به نمايش گذاشته و اين منطقه را در زمره مناطق ديدنی استان فارس قرار داده است.

زبان و گویشهای متعددی در این شهرستان رایج است که عمدهترین آنها عبارتند از لهجه مخصوص اردکانی که مخصوص مردم اردکان و روستاهای بهرغان، ابنو، دالین و خلار بوده و تقریباً در کشور منحصر به فرد میباشد. زبان لری که در روستاهای بخش مرکزی، بیضاء، همایجان مردم با آن صحبت میکنند. زبان فارسی که در روستاهای بخش بیضاء، رایج است. علاوه بر این زبان ترکی نیز در بین تعداد کمی از مردم که عمدتاً عشایر بوده و در بعضی از روستاهای شهرستان ساکن شدهاند، وجود دارد.

پيشينه تاريخي و وجه تسميه

 

اردكان در لغت به معنی نوعی از جدولها و اشكال نجومی است. واژه «ارد» را قهر و غضب نيز معنی كردهاند. «ارد» در واژه محلی به معنای شير و «كان» به معنای معدن است، و چون در پيرامون اين منطقه شيرهای درنده وجود داشته، لذا به نام اردكان يعنی محل شيرها منسوب گرديده است. ضمناً نام قديمی و اوليه اردكان «ارز كوه» بوده است.

هر چند که آثاری از تمدن 350 سال پیش از میلاد در جنوب غربی سپیدان دیده شده است اما مورخین قدمت اردكان را به دوران صفويه نسبت میدهند و بنا به روايات، در زمان شاه طهماسب صفوی ايجاد گرديده است. براساس روايات شهر سپيدان از خانه های خشتی تشكيل يافته كه با يک حصار محصور شده بود. اين شهر دارای يک ارگ و حومه اطراف آن میشده و علاوه بر وجود يک مسجد جمعه و مسجد اصلی از یک زيارتگاه پر از زوار نيز رواياتی نقل شده است. شهر اردکان مرکز شهرستان سپیدان قدمتی بیش از 900 سال دارد و دلیل این ادعا وجود بقعه سلطان نور الدین علی غازی از فرزندان محمد حنیفه فرزند مولای متقیان در این شهر است. همچنین این شهر آخرین منزل و توقفگاه اسکندر مقدونی در حمله به تخت جمشید بوده است. در تاریخ عالم آرای عباسی آمده است که اردکان در زمان شاه طهماسب صفوی وجود داشته است و شهری آباد بوده است. کهنترین اثری که از اردکان در آن نام برده شده کتاب تاریخ یعقوبی است که در سال 259 هجری قمری تألیف شده است. در این شهرستان چهرههایی شهیر و دانشمندان نامی پا گرفتهاند که میتوان از منصور حلاج، سیبویه بیضاوی، ملا محمدرضا تجلی، شیخ انوار و ملا احمد حقیقت نام برد. از دیگر آثار تاریخی تپه ملیان و تل بیضاء که از مرکز حکومت دوره هخامنشی است، میتوان نام برد.

پس از گذشتن از شهر اردکان و حرکت به سمت یاسوج در تقریباً 25 کیلومتری سپیدان در سمت راست جاده روستایی به نام ریگون (ریگان) وجود دارد (5 کیلومتری نرسیده به تنگ تیزآب). این روستا از توابع بخش مرکزیشهرستان سپیداندر دهستان خفریقرار دارد و دارای جمعیتی بالغ بر ۱۲۰۰ نفر و ۳۰۰ خانوار میباشد. در 3 کیلومتری شمال غرب این روستا، تنگ بغدیون قرار دارد.

مجموعه تفریحی ـ ورزشی پولادکف دومین پیست اسکی بزرگ و بین المللی ایران است که در شهرستان سپیدان، ۱۵ کیلومتری شهر اردکان (جاده اردکان به آبشر مارگون) واقع شده و دارای امکانات تفریحی ـ ورزشی میباشد. این پیست به صورت چهار فصل دایر است.

قله قوچ خوس با 3۲50 متر ارتفاع یکی از بلندترین قلهها در دامنههای شكرك در شمال غربی سپیدان است. که منطقه درست در روبروی پیست اسکی پولادکف قرار گرفته است و در زمستان محلی مناسب برای اسکی است. در روبروی این قله، قلل رنج و برم فیروز قرار گرفته است که به سادگی قابل مشاهده هستند.

نزدیکترین پایگاههای اورژانس و هلال احمر در سمت روستای ریگان، در ورودی تنگ تیزاب (5 کیلومتری ورودی روستا) قرار دارد و در سمت پیست پولاد کف، در خود پیست مستقر میباشند. دیگر پایگاههای نزدیک به منطقه پیمایش، در شهر اردکان و روستای کمهر مستقر میباشند.

06:30 صبح روز جمعه 11/2/94 مصادف با روز جهانی کارگر، مطابق معمول در میدان معلم جمع شدیم.

06:45  سوار بر مینی بوس با رانندگی آقای حبیبی به سمت اردکان (سپیدان) حرکت نمودیم.

07:10 سایر دوستان سر پل معالی آباد به گروه پیوستند و حرکت به سمت اردکان (سپیدان) ادامه دادیم.

08:10 به دالین رسیده و در آنجا برای خرید، توقف داشتیم.

08:20 ادامه حرکت به سمت اردکان

08:45 به اردکان رسیدیم.

09:10 به ابتدا جاده فرعی ریگون رسیدیم.

09:20 از مینی بوس پیاده شدیم و حرکت خود را به صورت پیاده به سمت قله آهنگری آغاز نمویم.

09:30 پس از کمی حرکت و تا حدودی گرم شدن، در زیر سایه درختی زیبا و در کنار چشمهای، به مدت 15 دقیقه حرکات کششی انجام دادیم.

09:45 ادامه مسیر و پس از گذشت 35 دقیقه حرکت به بالای مسیر رسیده و در شیبی ملایم حرکت خود را ادامه دادیم.

10:30 با رسیدن به دشتی پر از شقایق به مدت 15 دقیقه توقف داشتیم. در این مدت از زیبایی طبیعت لذت برده و عکس گرفتیم.

10:45 ادامه مسیر و رسیدن به دره

11:30 در کنار رودخانهای که در دره جریان داشت توقفی کوتاه داشتیم و از آب خنک رودخانه استفاده کرده و سر و روی خود را صفا دادیم.

11:45 حرکت به سمت چشمه. در ابتدای مسیر، حرکت از میان دره انجام شد و گاهی مجبور به عبور از درون آب بودیم. پس از آن به باغهای سیب رسیده که شکوفههای زیبای سیب تمامی درختان را در بر گرفته بود و منظرهای بسیار زیبا؛ دل آنگیز و روح نواز ایجاد نموده بود. در آنجا تعدادی عکس گرفته شد.

12:20 به چشمه رسیدیم اما آب چشمه بسیار کم شده بود. عشایر در آنجا چادرهای خود را برپا کرده بودند. در این محل شاهد به دنیا آمدن برهای زیبا بودیم. از چشمهای که در بالاتر قرار داشت، بطریهای خود را پر نمودیم.

12:30 به سمت قله حرکت نمودیم. مسیر در نظر گرفته شده برای صعود به قله دارای شیبی زیاد و به صورت ریزال بود که موجب میشد حرکت سخت و به کندی انجام شود. به همین دلیل تقریباً هر 25 دقیقه توقفی در حدود 5 دقیقه داشتیم.

16:00 قله آهنگری به ارتفاع 3260 متر رسیدیم. در بالای قله سرود «ای ایران» سرداده و عکس گرفتیم. باد به شدت میوزید. منظره بسیار زیبایی از بالای قله مشاهده میشد. در سمت غرب و در دور دست یکی از قلههای دنا که هنوز پوشیده از برف بود، دیده میشد. در سمت شمال شرقی قلل برم فیروز و رنج قابل مشاهده بود. به علت وزش باد تصمیم گرفته شد که فرود بیاییم و در محل مناسبی ناهار بخوریم. تا اینجا حدود 7 کیلومتر و 500 متر پیمایش کرده بودیم.

16:10 از سمت دیگر کوه به سمت پایین قله حرکت خود را ادامه دادیم. این مسیر بیشتر به صورت خاکی و پوشیده از گیاهان (خار و گلهای وحشی) بود.

17:15 به پایین کوه رسیدیم. جادهای خاکی که راهی برای دسترسی محلی عشایر، زنبور داران بوجود آورده بود. در کنار جاده آبی خنک روان بود. در مسیر جاده به شرق حرکت کرده و اندکی بالاتر در محلی مناسب جهت استراحت و صرف ناهار اتراق نمودیم. (ارتفاع: 2978 متر)

18:05 حرکت خود به سمت قله قوچ خوس را آغاز نمودیم. حدود 30 دقیقه از مسیر را در جاده خاکی به سمت شرق طی نموده و سپس به سمت شمال پیمایش کرده تا به خط الراس رسیدیم. در اینجا حرکت خود را بر روی خط الراس به سمت شرق که قله قوچ خوس قرار داشت، ادامه دادیم. در مسیر حرکت به نقاطی که هنوز پوشیده از برف بود، رسیدیم، در کنار برف گلهایی بسیار زیبا روییده بود. عمده مسیر حرکت تا قله قوچ خوس دارای سربالایی با شیب ملایم و گاهی نسبتاً زیاد بود. بخشی از مسیر بدون شیب بود و بخشهایی از آن مجبور به دست به سنگ شدن، شدیم. باد به شدت میوزید. از غروب خورشید هوا سردتر از قبل شد که نیازمند به استفاده از بادگیر شدیم. با تاریک شدن هوا، هر چند که مهتاب در آسمان بود، اما مجبور به استفاده از چراغهای پیشانی شدیم چرا که راه در بعضی مناطق به خوبی قابل دیده شدن نبود. از آنجایی که قصد رسیدن به تله کابین پیست پولادکف را داشتیم، حدودآ 3 ساعت حرکت بدون توقف انجام شد.

21:00 به قله قوچ خوس رسیدیم. برای رسیدن به قله قوج خوس، 5 قله دیگر را در مسیر پیمایش نموده بودیم. در عبور از این قلل، بیشترین ارتفاعی که دستگاه GPS ثبت کرده بود، 3271 متر بالاتر از سطح دریا بود. در ادامه مسیر، در جاده موجود به سمت پایین حرکت کرده تا به ساختمان تله کابین رسیدیم. با وجود آنکه ساعت کاری کارکنان تله کابین تا ساعت 19 بود، اما به دلیل هماهنگی که سرپرست برنامه (آقای سالاری) انجام داده بودند و تلاش وافر مسئول حمل و نقل (آقای حبیبی) با مسئولان تله کابین، آنها منتظر ورود ما بودند.

21:10 رسیدن به تله کابین پولاد کف. بدون اتلاف وقت سوار تله کابین شده و تله کابین روشن گردید.

21:20 به سایت پولادکف رسیدیم. کل مسافت طی شده از ابتدای مسیر 14 کیلومتر و 24 متر بود که این مسافت در مدت 10 ساعت و 59 دقیقه انجام شده بود.

21:30 سوار بر مینی بوس شده و حرکت به سمت شیراز را آغاز کردیم.

22:10 به اردکان رسیدیم. در آنجا جهت خرید بستنی توقف نموده و سرپرست گروه بستنی خریدند.

22:20 دقیقه شهر اردکان را ترک کرده و به سمت شیراز به راه افتادیم.

23:10 به شیراز، میدان معلم رسیدیم و داستان سفری دیگر به اتمام رسید.

این پیمایش با همراهی 12 نفر از همنوردان عزیر انجام گردید. همنوردانی که در این پشمایش همراه بودیم

منابع:

http://iran-travel.blogfa.com/post-239.aspx

http://eshteghal.farslabour.ir/citys/sepidan.aspx

http://fa.wikipedia.org/wiki

http://www.sepidan1.blogfa.com


اشتراک گذاری :  |   |   |   |   |   |