اصول کمپینگ در کوهستان

 در برنامه‌هاي كوه‌نوردي يكي از مواردي كه كوه‌نوردان با آن مواجه هستند، موضوع شب‌ماني در كوهستان مي‌باشد…
شب‌ماني در كوهستان به صورتهاي مختلف مانند اقامت در قرارگاه‌ها، پناهگاه‌ها، جان‌پناه‌هاي پيش‌ساخته و دست‌ساز، بيواك، كمپينگ  و … مي‌باشد. در زمينه‌ي كمپينگ، مي‌توان مطالب خوب و جامعي در كتابها ، جزوات آموزشي ، اينترنت و غيره بدست آورد. «برقراري كمپ»  پيش زمينه‌ي كمپينگ مي‌باشد. در ادامه، روند برقراري كمپ و كمپينگ بطور خلاصه آورده مي‌شود :

کمپینگ درکوهستان

الف) روند برقراري كمپ، شامل

 تعيين «مكان كمپ» :در محلي دور از باد باشد (روي يالها و خط‌الراس‌ها باد با شدت بيشتري مي‌وزد
فاصله و ارتفاع مطمئن از كناره‌ي رودخانه داشته باشد و از چادر زدن در كف دره‌ها اجتناب شود
عدم برپايي چادر در زير درختان. اين عمل هر چند كه در ابتدا مانع ريزش نزولات جوي بر روي چادر مي‌شود؛ ولي در صورت بارندگي و تشكيل قطرات بزرگتر بر روي برگ درختان و ريزش آنها بر روي چادر، باعث خيس شدن بيشتر آن مي‌گردد
عدم برپايي چادر در مسير حركت حيوانات وحشي منطقه و در نظر گرفتن فاصله‌ي مطمئن عدم دسترسي حيوانات اهلي
داشتن دسترسي مناسب به آب آشاميدني
در معرض ديد بودن محل استقرار، به امنيت و احتمالاً راحتي جستجو براي گروه‌هاي امداد و نجات كمك خواهد كرد
محل چادر مي‌بايست در معرض خطر ريزش سنگ، بهمن و … نباشد
چادر حتي‌المقدور نبايد در مسير رفت و آمد كوه‌نوردان ديگر يا افراد محلي قرار گيرد

 : زيرسازي چادر : تسطيح مناسب زير چادر (براي راحتي بيشتر)، چه از نظر عوارض طبيعي مثل سنگ و خاشاك و چه از نظر شيب (سطح زير چادر تقريباً بايد موازي افق محلي باشد
استفاده از يك نايلون بزرگ در زير چادر براي جلوگيري از نفوذ رطوبت زمين به داخل و عدم آسيب‌پذيري كف چادر
در صورت امكان از جابجايي سنگهايي كه ريشه در خاك دارند خودداري كنيد، زيرا معمولاً محل لانه‌ي حشرات و خزندگان است

 برپايي چادر : محور طولي چادر بايد به گونه‌اي قرار گيرد كه دهانه‌ي ورودي چادر در معرض باد (جهت غالب باد) نباشد
در زمان برپايي چادر، حتي‌المقدور طنابهاي مهار به گونه‌اي محكم شود كه سطح بيروني چادر (سقف) عاري از هر گونه چين و چروك و پستي و بلندي باشد (براي جلوگيري از تجمع آب روي چادر در هنگام بارندگي
چند سنگ بزرگ بر روي ميخ‌هاي مهار چادر به منظور ايجاد مقاومت بيشتر قرار دهيد. سنگها بايد به نحوي قرار گيرد كه كمترين تماس را با طناب مهار داشته باشد؛ زيرا در صورت وقوع باد، سايش طناب به سنگ، باعث پارگي طناب و خوابيدن چادر مي‌گردد (در صعودهاي زمستانه از كلنگ، بعنوان مهار چادر استفاده مي‌گردد
در شرايط طوفاني و اضطراري كه خطر شكستن تيركها، پاره شدن چادر يا حتي عدم امكان برپايي چادر وجود دارد، مي‌توان بدون استفاده از تيركها تنها از پارچه‌ي چادر استفاده نموده و به داخل آن خزيد. در اين حالت بدن شخص حكم تيرك را خواهد داشت
ايجاد راه آب و كانال دور چادر و ايجاد شيب مناسب به منظور هدايت آب باران احتمالي و …

 ايمني كمپ : پاشيدن مقداري توتون بصورت كمربندي در اطراف چادر، مانع از نزديك شدن مار به داخل چادر مي‌گردد
بسته بودن در چادر، بخصوص در فصول گرم و در مناطق خشك (براي جلوگيري از ورود مار و ساير جانوران گزنده) يكي از مهمترين موارد مي‌باشد
قرار دادن مواد غذايي در محلي كه از دسترس حيوانات به دور باشد، مثل آويزان كردن آنها از درخت و در ارتفاع مناسب
عدم استفاده از چراغ‌هاي خوراك‌پزي و روشنايي گازي، نفتي، بنزيني، الكلي و… (بطور كلي هر نوع وسيله‌ي روشنايي و گرمايشي كه داراي شعله باشد) به دليل خطر بالقوه‌ي ايجاد حريق و خطر گازگرفتگي. در صورت اجبار، حتماً يكي از پنجره‌ها و يا در چادر را باز بگذاريد تا تهويه‌ي هوا به خوبي انجام پذيرد. از سويي از استقرار صحيح و استحكام موقعيت چراغ اطمينان حاصل نماييد (در چادرهايي كه در راس چادر يك قلاب تعبيه شده است، مي‌توان از لامپهاي
LED آويز، جهت روشنايي استفاده نمود

ب) كمپينگ، شامل

استفاده از زيرانداز مناسب
(sleeping pad) براي جلوگيري از نفوذ سرماي زمين به كيسه خواب (sleeping bag)
و نرمي بيشتر محل استراحت
ديواره‌ي داخلي چادر را در زمان بارندگي و تعرق لمس نكنيد، زيرا سطح داخلي چادر شروع به چكه كردن مي‌كند
رعايت نظافت كامل در محل استقرار، بالاخص داخل چادر
انتقال كفشها، كوله، كيسه خواب و هر وسيله‌ي ديگر به داخل چادر براي جلوگيري از نفوذ باران، رطوبت شب هنگام مناطق كوهستاني، ورود جانوران گزنده‌ي كوچك و سرقت احتمالي آن
در صورتيكه مجبور به قرار دادن وسايل در خارج از چادر باشيم، اين كار بايد به نحوي انجام شود كه امكان ورود جانوران گزنده و آب باران به داخل آنها منتفي شود. مثلاً كفشها را در كيسه‌اي محكم قرار دهيد، در كوله‌ها را ببنديد و كيسه خواب را جمع كرده و در كيسه مخصوص بگذاريد و فراموش نكنيد كه قبل از پوشيدن لباسها و كفشها آنها را خوب تكان دهيد
بهتر است در زمان استراحت در چادر، يك چراغ قوه يا چراغ پيشاني يك قمقمه و هر آنچه را كه ممكن است در شب بدان نياز پيدا كنيد، طوري در دسترس قرار دهيد كه در تاريكي مطلق نيز قادر به استفاده از آنها بوده و به راحتي آنها را بياييد
در هواي سرد و در كيسه خواب معمولاً سرما از قسمت انتهايي نفوذ كرده و موجب آزار مي‌گردد. به پا كردن جوراب گرم و خشك (ترجيحاً جوراب پر) و به دست كردن يك جفت دستكش در طول شب كمك به سزايي مي‌كند
در شب‌ماني‌هاي كوتاه مدت و بين راهي (يك شب)، بهتر است كه فقط لوازم ضروري را از كوله خارج و پس از استفاده، مجدداً در كوله قرار دهيم؛ تا اولاً صبح روز بعد زمان كمتري صرف برچيدن وسايل شود، ثانياً در صورت وقوع خطر، احتمال نجات وسايل بيشتر گردد، ثالثاً در فضاي خلوت و مرتب، شخص احساس آسايش بيشتري نسبت به فضاي شلوغ و درهم و برهم خواهد داشت
در هواي سرد استفاده از يك چشم‌بند كه پلكها را گرم نگه دارد كمك قابل توجهي به استراحت چشمها مي‌كند
بيشترين اتلاف گرمايي از طريق سر انجام مي‌شود. به سر گذاردن يك كلاه پشمي يا بافتني تا حدود زيادي از اتلاف گرما جلوگيري خواهد كرد
اگر در ارتفاعات بالا و سرماي زياد، كفشهاي خود را هنگام خواب در آوريد، با يخ‌زدن كفشها و مشكلات مرتبط با آن (سرمازدگي پاها و..) مواجه خواهيد شد. پس در اين مواقع بهتر است كيسه‌اي روي كفشها كشيده و با كفش به داخل كيسه خواب برويد. يا در صورت وجود جاي كافي در داخل كيسه خواب، مي‌توان كفشها را از پا بيرون آورده و آنها را در يك كيسه قرار داد و سپس به داخل كيسه خواب منتقل كرد تا از يخ‌زدگي آنها جلوگيري شود…

تذكر: قانون «هيچ اثري را از خود بجاي نگذاريم» را اجرا كنيد