گزارش صعود به ارتفاعات کوه بورکی و چشمه آبریزک و چشمه انجیری کوار

ساعت 6 روز جمعه 19/7/98 به همراه جمعی از همنوردان باشگاه رد پا از میدان معلم به سمت لهکوه یکی از روستاهای بخش کوار به راه افتادیم بعد از پلیس راه در مسیر جاده شیراز جهرم  به  حرکت ادامه دادیم و ساعت شش و پنجاه دقیقه به ورودی روستای لهکوه رسیدیم از میان روستا عبور کردیم و به سمت کوهستان حرکت کردیم ساعت 7دردامنه ی کوه در  کنار چشمه ای پیاده شدیم  که آب آن از طریق لوله فلزی از چشمه آبریزک در میان کوه به اینجا هدایت می شد و به حوضچه ی کوچکی می ریخت .جمعی از اعضای کوهنوردی کوار به همراه سرپرستشان آقای چراغی  در کنار چشمه منتظر ما بودند .پس از معارفه و نرمش دسته جمعی،  ساعت 7 و 20 دقیقه به سمت چشمه آبریزک حرکت کردیم ، کوهپیمایی نسبتا سبکی بود ما از مسیر پاکوبی که در کنارش لوله ی آبی که چهل سال پیش از چشمه آبریزک برای تامین آب اهالی روستا کشیده بودند طی مسیر می کردیم .جالب بود که با اینکه لوله فلزی بود اما همچنان سالم مانده بود و کار انتقال آب را بخوبی انجام می داد.کنارمان دره له کوه  خودنمایی می کرد” له” در زبان محلی به معنی دره می باشد و چون روستا در کنار دره قرار داشت نامش لهکوه بود .

دره دیواره های بلند وبسیار زیبا و پر ابهتی داشت درختان انجیر و بادام کوهی در همه جای مسیر بچشم می خورد و گاهی شاخه ای  انجیر از دیواره ی کوه بیرون زده بود. طبق  گفته ی راهنما از گیاهان این کوه می توان به درختان انجیر و بادام کوهی و کیالک  ، آویشن پهن و باریک ، پر سیاوشان، چای کوهی ، گل گاو زبان  ،جاشیر و کنگرو … و  از حیوانات می توان به خرگوش،  روباه ، گرگ،  کبک، تیهو و…اشاره کرد البته ما در طول مسیر  چند تایی تیغ خارپشت دیدیم.

بعد از طی مسیر زیبای کوهپیمایی که اکثرا سایه بود در ساعت 8 و 50 دقیقه به چشمه آبریزک رسیدیم . آب بصورت قطره قطره از داخل فرو رفتگی کوه که پوشیده از  پر سیاوشان بود می چکید،  چند درخت که به زبان محلی به آن تق می گفتند و گویا گیاه چوب مسواک بود سایه بان خوبی ایجاد کرده بود. گروه کوهنوردی  کوار صبحانه ی بسیار مفصلی تهیه کرده بودند و با زحمت بسیار تا کنار چشمه آورده بودند پس از این که همگی با هم به صرف صبحانه پرداختیم ،  آقای چراغی کمی از جاذبه های طبیعی کوار برایمان صحبت کرد .

در ساعت 11 وسایل را جمع کردیم و به سمت پایین حرکت کردیم.چند توقف کوتاه در مسیر جهت عکاسی داشتیم و در ساعت 12 و 50 دقیقه به پایین کنار حوضچه رسیدیم .

از گروه کوار خداحافظی کردیم ولی آقای چراغی و سرهنگ رحیمی ماندند و چون مینی بوس ما نبود ما را با ماشینشان به روستای انجیره برای دیدن چشمه انجیری بردند.حدود 13 و 10 دقیقه به ابتدای مسیر چشمه انجیری رسیدیم و تقریبا 20 دقیقه کوهپیمایی داشتیم و ساعت 13 و 30 دقیقه به  چشمه انجیری رسیدیم.چشمه در شکاف کوهی بود که بسیار ارتفاع کوتاهی داشت چند نفری آنجا مشغول تهیه نهار بودند و جای مناسبی برای نشستن نبود .چشمه آب چندانی نداشت .حدود نیم ساعت ماندیم و به سمت پایین حرکت کردیم مسیر آفتابی بود و بسیار گرم حدود ساعت 14 و 20 دقیقه به پایین رسیدیم . با هماهنگی آقای چراغی جهت صرف ناهار به باغ زیبایی در همان نزدیکی در جاده شیراز جهرم رفتیم .پس از صرف ناهار در ساعت 15 و 40 دقیقه به سمت شیراز حرکت کردیم.سرانجام در ساعت 16 و 50 دقیقه با صحت و سلامت به میدان معلم شیراز رسیدیم.

گزارش:مینا شعبانی

اندکی درباره ی کوار:

کوار کلمه‌ای فارسی است و به معنای سبدی پر از میوه می‌باشد. در برخی منابع تاریخی نام کُواد بر این شهر اطلاق شده‌است. در فارسنامه ابن بلخی در سال۵۰۰ ه‍.ق از قباد ساسانی که در سال‌های ۴۸۷ تا ۵۳۱ میلادی پادشاه ایران بوده‌است به عنوان بانی این شهر یاد شده‌است:” چون قباد به پادشاهی نشست، سیرت‌های نیکو نهاد و عمارت‌های خرم بنا نهاد؛ و آثار او این شهرهاست که در اصل او بنا کرده‌است، ارجان و نواحی آن … شهر آباد کُواد،….قباد: کواذ: کواد: کوار

کوار با عرض جغرافیایی ۱۱ درجه و ۲۹ دقیقه و طول جغرافیایی ۴۲ درجه و ۵۲ دقیقه در مرکز استان فارس قرار دارد. شهرستان کوار از شمال با شهرستان شیراز، از غرب با شهرستان فیروزآباد، از جنوب با شهرستان جهرم و از شرق با شهرستان سروستان همسایه است.

جاذبه های گردشگری

مشهورترین زیارتگاه کوار، بقعه امام زاده ابوالقاسم از نوادگان امام موسی کاظم (ع) مشهور به شاهزاده ابوالقاسم می باشد که در دامنه کوه مشرف به دشت کوار، در مسیر جاده شیراز به کوار واقع شده است.

کاخ هخامنشین فرمشکان کوار، دلیلی بر قدمت این سرزمین می‌باشد. بند بهمن، در دوران ساسانیان بر روی رودخانه قره آغاج” ساخته شده است؛ که شاه بهمن، پسر اسفندیار کیانی، بندی به این رودبسته و آب را بر تمام دهات این بلوک، جز ناحیه فرمشکان، سوار کرده است وتا کنون، این بند را بند بهمن، گفته‌اند . آب این رودخانه شیرین و گوارا است؛ قصبه این بلوک را نیز کوار، گویند. ضابطی و کلانتری این بلوک از عهد صفویه تا کنون، در سلسله ملاماندگار کواری بوده است، که پس از وفات ملا ماندگار، به خلف الصدقش، محمد کاظم خان و پس از وفات او پسرش عبدالرضا خان و بعد از او پسرش آقا غلامرضا کواری، شفقت نمودند.

قلعه قلات کوار

قصر قباد (قلعه قلات)، ظاهراً در زمان ساسانیان، مربوط به حاکمی به اسم قباد بوده و در بالای کوه بلند و صعب العبوری در بخش کوار، کیلومتر ۴۰ جاده شیراز به جهرم و نرسیده به اکبرآباد، واقع شده است.

پل دوره ساسانی کوار

این پل، در یک کیلومتری کوار و در مسیر قدیمی شیراز- فیروزآباد، که به کناره خلیج فارس منتهی می‌شد، روی رودخانه ” قره آقاج ” بنا شده و ظاهراً بنای اولیه آن به دوره ساسانی تعلق دارد، که در دوره های بعد به ویژه دوره صفویه و قاجاریه بازسازی، شده است. بر روی رودخانه کوار (قره آغاج)، در دوره ساسانیان، پلی زده شده است؛ که شماره ی ثبت تاریخی آن در آثار ملی ایران ۹۴۷ است. پایه های این پل، در دوره ساسانی ساخته شده و در دوره اسلامی، بازسازی شده است.

باغ آرین کوار

این باغ، در جنوب دهستان فرمشکان و کنار روستای خرمایی کوار، واقع شده است و توسط شادروان جلال آرین، یکی از مالکان فرمشکان، ساخته شده است. باغ آرین، در مجموع ۱۱۰ هکتار بوده و دارای خیابان کشی، جدول بندی و درختان سایه گسترچنر، بید، کاج و سرو، زیبایی آن را دو صد چندان کرده، به گونه ای هوای محوطه باغ را لطیف کرده، گویی که شمال ایران در اینجا تکرار شده است! طراحی این باغ، به صورت زیبا و بر اساس اصول باغبانی بوده است! و در زمان اجرا، دانشجویان زیادی از سراسر ایران از سبک طراحی آن بازدید علمی، کرده اند.

برکه شاه غیب – فرمشکان کوار

برکه محوطه تاریخی شاه غیب، در دهستان فرمشکان و جنوب روستای خرمایی کوار، واقع شده است. در محوطه برکه شاه غیب، یک امامزاده، به نام شاه غیب، با بنای جدید، قرار دارد؛ که نامگذاری منطقه نیز به دلیل وجود همین امامزاده، است. ساخت ساختمان این امامزاده، با مصالح جدید آجر، با ملات سیمان می‌باشد. وجود چشمه های خودجوش از داخل زمین، اهمیت منطقه را دو برابر کرده است. وجود چمن زار زیبا، درختان مورد و همچنین چشمه هایی با آب گوارا، منطقه را به یک تفرجگاه، تبدیل کرده و بیشتر مردم کوار، برای تفریح به این مکان می روند. این برکه در ۲۰ کیلومتری کوار جای گرفته است.

اماکن مذهبی

قدمگاه خضرنبی کوار

در دامنه کوههای اکبرآباد محلی وجود دارد که از قدیم الایام مورد توجه مردم منطقه بوده و به قدمگاه حضرت خضرنبی (ع) مشهور است.

بقعه شاهزاده ابوالقاسم در روستای ولیعصر(عج)

به فاصله حدود ۵۰۰ متری روستای ولیعصر(عج)، که سابقاً مشهور به قلعه فرنگی بوده است، جاده ی آسفالته بقعه‌ی امامزاده شاهزاده ابوالقاسم، از جاده شیراز- کوار، جدا می‌شود و با طی حدود ۱۳۰۰ متر به آن مکان مقدس می‌رسد.

بقعه ی سید احمد در روستای فتح آباد

در غرب روستای فتح آباد و با فاصله ی حدود ۱۵۰ متری ساختمان‌های این روستا، در ارتفاع ۱۳۸۱ متری از سطح دریا، این امامزاده، قرار دارد. حضرت سید احمد، بر اساس کتیبه ای که در کنار در ورودی بقعه، روی کاشی نوشته شده، فرزند امام موسی کاظم(ع)، می‌باشد.

بقعه ی شاه غیب ده شیب

در ارتفاع ۱۵۰۷ متری از سطح دریا و به فاصله یک کیلومتری روستای ده شیب، بقعه‌ی این زیارتگاه، در محوطه پنج هزارمتری، واقع است. ساختمان بقعه‌ی این امامزاده، هشت ضلعی است و یک راهرو دارد. ضریح فلزی ساده کوچکی در بقعه واقع است و گنبد هم ندارد.

بقعه ی امامزاده سید محمد ده شیب

این زیارتگاه، به فاصله ۲۰۰ متری جاده آسفالته، در میان کشتزارها و باغ های ده شیب، و در ارتفاع ۱۴۶۹ متری از سطح دریا، واقع شده است . دو جوی آب روان، به فاصله پنج شش متری بقعه می گذرد و چند درخت در اطراف آن، وجود دارد که یک درخت سرو، و یک چنار دویست ساله، در میان آن ها، مشاهده می‌شود.

بقعه ی شاه ابوالخیر (اسحاق) روستای شاه بهرامی

حدود ۵/۲ کیلومتری قهوه خانه شاه بهرامی و در غرب آن، در شیب لب رودخانه، در ارتفاع ۱۴۳۷ متری از سطح دریا و حدود شش متر بالاتر از سطح رودخانه، ساختمان جدیدی در سال ۱۳۸۲ برای این امامزاده، به صورت اتاقی در اندازه ۶×۴ متر ساختند؛ که در آن نه قبری قرار دارد و نه ضریحی در اطراف بقعه، چند سنگ قبر از دوره ی معاصر و نیز قبرستانی در بالا از همان دوره، وجود دارد.

بقعه ی شاه ولید دشتک کوار

این بقعه در روستای دشتک، در ارتفاع ۱۴۵۴ متری از سطح دریا ساختمان نوساز این بقعه در اندازه ۵/۵ ×۵/۳ متر قرار داردو ضریح کوچک فلزی در وسط حرم قرار داده اند. در محوطه هزار متری بقعه، آب روان جوی و چندین درخت قرار دارد. ضمناً در تاریخ نگارش این مطلب، جاده ی آن خاکی است.

بقعه ی امام ضامن روستای بورکی

بقعه این امامزاده، در ارتفاع ۱۴۹۴ متری از سطح دریا و در تنگی بین دو کوه و حدود یک کیلومتری شمال روستای بورکی واقع شده است.

جاذبه های طبیعی

چشمه و آب انبار طبیعی خضر کوار

قبل از زیارتگاه خضر و پایین پله‌ها، آب انبار طبیعی وجود دارد، که بوسیله مصالح مرمت گردیده و یک شیر خروجی دارد. آب درون آن، همیشه خنک و گوارا و دارای TDS 152 است. (برابر با TDS آب معدنی)این آب، از طریق سرچشمه اصلی و طبیعی آن، که از دل کوه می‌گذرد تأمین می‌شود.

غارهای طبیعی کوار

کسانی که علاقه مند به نحوه زندگی غار نشینی، می‌باشند، می‌توانند از این غارها دیدن نمایند. جهت دسترسی به غار اول، تقریباً راحت، غار دوم، نسبتاً سخت (باید راهنما داشته باشید و به خصوص جهت مسیر برگشت) و غار سوم، خیلی سخت است. (فقط با تجهیزات مخصوص صخره نوردی امکان پذیر می‌باشد.) درون غارها، سکوهایی به صورت کنده کاری روی سنگ و برخی نیز بوسیله مصالح (ساروچ)، تشکیل شده‌است؛ که می‌تواند یادآور زندگی غارنشینی انسانهای قدیمی (گَبر)، باشد.

تپه گل نرگس کوار

در قسمت شرقی دامنه کوه، تپه‌ای وجود دارد، که با ۷۰ نهال درخت مزین شده و نزدیک به ۶۰۰ بوته گل نرگس، روی آن کاشته شده‌است. رایحه دل انگیز گلها، در فصل زمستان، می‌تواند هر گردشگر خوش ذوقی را مجذوب این طبیعت زیبا، نماید.