پیمایش قلات تا چشمه طهماسبی 1 / 11/ 1395

روز جمعه اول بهمن 1395 کوه قلات مورد پیمایش قرار گرفت. متن کامل گزارش در ادامه قابل مشاهده است.

در این پیمایش در ضمن پیمایش ، به پاک سازی محیط زیر نیز پرداخته شد.

گزارش برنامه نیمروزه کوه قلات

قلات نام روستایی کوهستانی است که در ۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز قراردارد.

مسیر دسترسی به روستای قلات شیراز: در جاده شیراز به سپیدان (اردکان)، بعد از 25 کیلومتر تابلوی روستای قلات و زیرگذر آن دیده می شود. انتهای جاده به قلات می رسد.

قلات روستایی با دو بافت قدیم و جدید است که تفاوت های آنها در سبک معماری سنتی و مدرن مشهود است . بافت قدیم (دهکده ی باستانی) قدمتی بس طولانی دارد .معماری آن منحصر به فرد است تلاش شده است که این بافت حفظ شود. بافت جدید در کنار خیابان اصلی قلات و در زیر بافت قدیم ساخته شده است.

وجه تسمیه روستای قلات: قلات در واقع همان کلات بوده که به معنی آبادی می باشد. روستای قلات در دامنه کوه سرخ شکل گرفته است.

قلات زمستان های سرد و پر برف، تابستان های خنک و سرسبز، پاییز رنگارنگ و بهار مطبوعی دارد . در مجموع سه آبشار بزرگ در دامنه کوه سرخ شیراز و حاشیه روستای قلات شکل گرفته است که از آن میان دسترسی به دو آبشار راحت‌تر است و گردشگران عادی نیز می‌توانند از آن بازدید کنند.

آبشار کوچک قلات در فاصله کمتر از 2 کیلومتری بافت قدیمی قلات واقع شده است.

علاوه بر جاذبه های طبیعی، قلات دارای مسجد، گورستان، کلیسا و حمامی تاریخی میباشد . گویش مردم این روستا بازماندهٔ فارسی میانه جنوب غربی است.

معماری کوهستانی قلات نیز بسیار درخور و زیباست. مسجد تک مناره ای، کوچه های سنگفرش و خانه های پلکانی که اغلب از دامنه کوه بسمت قله کشیده شده اند و عمده مصالح بکار رفته در آنها چوب و سنگ و گل است جلوه زیبایی به این روستا بخشیده اند.

متاسفانه به دلیل موقعیت تفریحی که این روستا در سال‌های اخیر کسب نموده ساخت بناهایی جدید و مدرن از جمله چند رستوران و کافه‌، بافت قدیمی و بکر روستا را دستخوش تغییرات کرده است چنانکه در ورودی روستا چهره‌ی بکر آن را نخواهیم دید. اما رفته رفته و در بخش متمرکز قلات به سمت قله‌ی کوه شاهد مناظر بی‌نظیری از بافت قدیمی روستایی خواهیم بود. مردم این روستا با زندگی نیمه سنتی به کشاورزی ، دامداری و باغداری و بعضی‌ها به کسب و کار و حرفهٔ گیوه بافی مشغول هستند. می‌توانید از مغازه‌های کوچک روستا محصولات دامی و باغی بومی را تهیه کنید. شیر، پنیر، کشک، شیره‌ی انگور و آبغوره از جمله‌ی این محصولات هستند. در قلات علاوه بر دیدن رودخانه‌هایی زیبا ، با انبوه درختان جنگلی با پوشش بی‌نظیری از گیاهان دارویی مواجه خواهید شد. گیاهانی چون بو مادران، آویشن و گل ختمی به صورت خودرو مناطقی از خاک این روستا را شامل می‌شوند.

قلات همچنین یکی از مناطق مورد علاقۀ شیرازیها برای ویلا سازی میباشد.

طبق برنامه ریزی ساعت 6:30 بامداد روز جمعه 1/11/95 با وسیله شخصی از میدان معلم بهمراه شش نفر از همنوردان گرامی با سرپرستی جناب آقای سالاری بسمت روستای قلات براه افتادیم.

هوا ابری و سرد بود ساعت 7:10 به روستای قلات رسیدیم از خودرور ها پیاده شدیم .

بارون شروع شده بود و ما با پوشیدن پانچوها و برداشتن کوله ها آماده شدیم جهت پیمایش . پس از گذشتن از بافت قدیم روستا و طی کردن مسیر بسمت کوه سرخ براه افتادیم.

کوه سرخ در غرب شیراز قرار دارد با ارتفاع 2700 متر. این کوه از جنوب غربی شهرک گلستان شروع و تا قلات ادامه دارد. کوه از جنس شن و ماسه ریز و درشت با سیمانی از جنس رس است  که قرمز رنگ به نظر می رسد. این شن و ماسه ‌ها دائما درحال فرسایش هستند و به همین علت در پایین کوه چندین معدن شن و ماسه وجود دارد. علت نام گذاری کوه سرخ این است که چون در غرب واقع گردیده و هنگام غروب آفتاب سرخ رنگ دیده می شود به کوه سرخ معروف است.

وقتی از کوه های اطراف مانند کوه دراک و همچنین از روبرو به این کوه نگاه می کنیم فقط پرتگاه ها ودیواره های بلند آن مشخص می باشد و شاید صعود به آن امری غیرممکن به نظر برسد ولی ازطریق دره های زیبا و عمیق که بسیار برای بیننده و افراد کوهنورد جذاب می باشد می توان به آن صعود کرد. به طور قطع این کوه روزی محل زندگی و پناهگاه افراد در زمان گذشته بوده است. داشتن آب و پوشش گیاهی ودرختی مناسب و وجود 8 برج دیدبانی از جنس سنگ و ساروج در نقاط حساس کوه و وجود انواع کوزه و ظرف های گلی شکسته همگی دلیل بر این ادعا می باشد. پرندگان این کوه شامل کبک، سینه سرخ، گنجشک ،سار ،شاهین ،باز ،کلاغ ، تیهو ، دال و جغد می باشد و حیواناتی چون آهو ،قوچ ،شغال ،گرگ و گربه وحشی است.

حدود 30 چشمه فعال در نقاط مختلف آن می باشد. همانطور که پیشتر ذکر شد،  این کوه شامل سه دره به نام های دره غولکی یا زندان، دره گرگی یا دروازه و دره کبکان می باشد.

چندین مسیر صعود به قله وجود دارد که ما از پایین کوه و از مسیر پاکوبها براه افتادیم هوا همچنان بارانی بود .  هر چه بسمت بالاتر میرفتیم مه بیشتری دیده میشد. پس از طی مسیر در میانه کوه به جایی رسیدیم که نیاز به دست به سنگ شدن داشت. با احتیاط و دقت لازم و با حمایت و بدون طناب یکی یکی از مسیر سنگی که ارتفاعی حدود 4-3 متر داشت گذر کردیم . کم کم منظره های بسیار زیبا مشاهده میشد . به راهمان ادامه دادیم . کوه پر از سنگ های رنگی و زیبا بود .همه رنگ سنگی در مسیر دیده می شد:سبز ،زرد،سیاه،قهوه ای،زرشکی،قرمزو… .

پس از طی مسافتی رسیدیم به کناره باریک کوه . جایی که باید با دقت و احتیاط از مسیر عبور میکردیم به دلیل باریک بودن مسیر و اینکه از یک طرف به پرتگاه میرسید . پس از عبور از آنجا و طی مسافتی رسیدیم به چشمه بسیار زیبایی بنام چشمه غوره سیاه که البته گفته میشد قبلا بسیار پرآب بوده ولی متاسفانه امسال به دلیل کمبود بارندگی چشمه خیلی کم آب بود. منظره ها بسیار زیبا بودند بهمراه همنوردان تعدادی عکس گرفتیم و بعد از حدود 5 دقیقه رسیدیم به جایی جهت صرف صبحانه که نسبتا زمینی صاف داشت. ساعت 9 صبح بود. صبحانه را میل کردیم و پس از آن افراد گروه اقدام به پاکسازی محل نمودند. سرپرست محترم گروه از قبل همراه خود کیسه هایی جهت پاکسازی منطقه آورده بودند. پسماندها شامل قوطی های کنسرو و بطری های پلاستیکی و کیسه فریزر و پوست چیپس و حتی شیشه بود.  پاکسازی تا ساعت 10:10  ادامه داشت. توصیه میشود به تمام گردشگران که محیط زیست را از آلودگیها حفظ کنند و داشتن یک کیسه جهت حمل زباله خود به زیبایی و نگهداری طبیعت کمک زیادی میکند.

سپس جهت برگشت از کوه به راهمان ادامه دادیم. مسیر بسیار زیبا بود. برگهای زرد و زیبای درختان چنار همه جا را پر کرده بودند. در جاهایی از مسیر اول باتوم را میزدیم تا ارتفاع را متوجه شویم بعد قدم برمیداشتیم. پس از گذشتن از کناره باریک کوه و طی کردن مسیر سرانجام ساعت حدود 11:45 رسیدیم به قلات و ساعت حدود 12 از قلات حرکت کردیم بسمت شیراز.

برنامه سبک بود بجز یک مورد دست به سنگ و یک کناره باریک که نیاز به دقت و احتیاط داشت.

نکات ضروری:

آنتن دهی موبایل در منطقه مناسب است- در مسیر نرمال صعود فقط در چشمه های ذکر شده آب موجود است-جهت صعود قله همراهی راهنما توصیه میگردد.

تقسیم وظایف:

آقای سالاری(سرپرست ، امدادگرو تصویربردار)، خانم کریمی(کمک سرپرست و امدادگر بانوان)، آقای پرویزی(ناظر بر حفظ محیط زیست)، خانم قائدی(گزارش نویس).

با آرزوی موفقیت