زنان بسياري در تاريخ ورزش کوه نوردي ايران و جهان درخشيده اند که هر يک از آنان در لحظات سخت و دشوار کوهستان ايستاده اند، مقاومت کرده اند و به هدف خود رسيده اند.
تاريخ نزديک به هفتاد سال کوه نوردي زنان ايران حاکي از حضور و تلاش زنان کوه نورد است که نام و يادشان در دوره هايي از تاريخ کوه نوردي ميهنمان خوش درخشيده است.
… سال 1315 چند کوه نورد آلماني با شگفتي عکسي از خانم ملوک تيموري در قله توچال بر مي دارند. و براي انتشار در جرايد به برلين مي فرستند. اين سال را مي توان سرآغاز کوه نوردي نوين براي زنان ايران دانست.
از ميان زنان دهه 20 تا50 مي توان به مهري زرافشان، نرگس حکيمي، نلي يقياييان، عصمت قاضي، نصرت کوهکن، فرخ کوهکن، مهرانگيز حکيمي،ليدا مارکاريان و بسياري ديگر نام برد که هيچگاه از ياد نخواهند رفت.
دهه 60 ، مصادف بود با نوآوري زنان در عرصه کارهاي فني کوه نوردي و اين دوره را مي توان پايه گذاري کوه نوردي فني زنان دانست و دهه 70، با تشکيل انجمن کوه نوردي با نوان و هيئت هاي شهرستان ،فعاليت زنان در سراسر ايران گسترش يافت و سيل عظيمي از زنان به اين ورزش پرداختند.(دوره توسعه ورزش) دهه 80 ، زنان پا رافراتر گذاشته و به صعودهاي فني شاخص و صعودهاي برون مرزي پرداختند. اولين رکورد کوه نوردي زنان اروپا مربوط به سال 1799 ميلادي است که در آلپ به ثبت رسيده است.
چند سال بعد در سال 1808 خانم ماري پاراميز فرانسوي در 18 سالگي به عنوان اولين زن بر فراز قله مون بلان از رشته کوه آلپ ايستاد. در سال 1907 ، اولين تشکيلات کوه نوردي زنان در اروپا پايه گذاري شد. در 16 مي 1975 ، اولين زن بر فراز قله اورست ايستاد، او ” جونکوتابئي” نام دارد که در آن هنگام 35 سال داشت.
بايک نگاه کلي به دهه هاي گذشته مشاهده مي کنيم که چگونه ورزش کوه نوردي تغيير کرده است که در اين ميان نقش زنان قابل انکارنيست. زنان همانند مردان پا را از حدود خود فراتر نهادند و رکودهايي را به ثبت رسانده اند. امروزه بسياري از اين صعودهاي افتخارآفرين را در خبرها و گزارش هاي کوه نوردي مي خوانيم. که آخرين و مهمترين آنها در سال 2006 صعود زني 32 ساله ژاپني به قله k2 است.
تنظیم:ساره دلنواز